ISO 13934-1 Kumaşların Çekme Özellikleri

Yöntem genel olarak dokunmuş kumaşlara uygulanmaktadır. Diğer tekniklerle üretilen kumaşlara da uygulanabilmektedir. Genellikle dokunmuş elastik kumaşlara, jeotekstillere, dokuma olmayana, kaplı dokumalara, cam elyaftan dokunmuş kumaşlara ve karbon fiberlerden ya da poliolefin şerit ipliklerden yapılmış kumaşlara uygulanmamaktadır. Bu yöntem; dokumalı kumaşlara ait maksimum kuvvetin ve maksimum kuvvetteki uzama miktarının, test için standart atmosfer altında denge durumundaki şerit yönteminin ve ıslak durumdaki test numunelerinin kullanımıyla belirlenmesi için mevcut olan prosedürü belirtmektedir.

Temel olarak; iki adet test numune takımı mevcuttur (her takımda 5 numune): biri eğme yönünde ve diğeri ise malzemenin örgüsünün yönündedir. Numuneler; standartta tanımlandığı gibi kilitlenmesiyle yani gevşek monte edilmesiyle, ayrı ayrı desteklenmektedir. Ön gerilme yük değerine kadar çekme ile uygulama gerçekleştirilmekte olup sonrasında test; belirtilmiş olan uzunluğa ve genişliğe sahip test numunesine kopma anına dek boylamasına kuvvetin uygulanmasıyla, sürekli artış gösteren uzamada (Sabit Uzama hızı) başlatılmaktadır.  Sonuçların belirlenmesi; maksimum değer için ön gerilme noktasından, kırılma dayanımı ve uzama değerleri için ise kaydedilmiş kuvvet-uzama eğrisinden alınmasıyla gerçekleştirilmektedir. Belirtilmiş olan test için çok sayıda veri noktasının yakalanabilmesinin sağlanmasında; PC’ye aktarım sırasında 100 Hz kadar yüksek test veri örnekleme hızına sahip olunması önem taşımaktadır.

Çekme test cihazı na uyumluluk gösteren malzemenin kilitlenmesinde; vida etkili çeneler ve kauçuk kaplı çene adaptör yüzeyine sahip pnömatik etkili çeneler kullanılmaktadır. Manüel etkili çenelerin etkili olabilmesine rağmen çoğu kullanıcı; kullanım kolaylığı, verimlilik ve daha iyi tekrarlanabilirlik gibi özelliklerinden dolayı pnömatik etkili çenelerin kullanımını tercih etmektedir. Manüel olarak çalıştırılan çenelerin operatörün dayanımına (tekrarlı olmayabilmektedir) bağlı olmasının aksine pnömatik etkili çeneler; kullanıcının çeneye kilitleme basıncını ayarlamasına imkan tanımaktadır. Çeneye tutturma basıncının ve numune hizalamasının, bu testler için çok önem teşkil ettiği tespit edilmiştir. Çeneye tutturma basıncının aşırı olma durumu zamansız kırılmalara neden olabilirken; yetersiz olma durumu ise numunenin kaymasına ya da çene adaptörüne yakın konumlarda kırılmalara yol açabilmektedir. Ayrıca; test edilen numuneden en azından 10 mm daha fazla genişliğe ve yüksekliği 25 mm’ den daha fazla olmayan değerlere sahip yüzeylerin seçilmesi önerilmektedir.

Test cihazı genellikle tek-kolonlu ya da çift-kolonlu masaüstü tasarıma sahip sistemden oluşmaktadır. Bluehill® 2 gibi bir test yazılımı; numune ayrıntılarının girilmesinde, arzu edilen test kontrollerinin kurulmasında, istenilen sonuç ve istatistiklerin otomatik olarak hesaplanmasında ve standarda uyumlu olan test raporunun oluşturulmasında kullanılmaktadır. Bu test türünde; test öncesinde kilitleme çenelerine numunenin yüklenmesi sırasında olabilecek gevşemelerin engellenmesi için Bluehill yazılımının ön yük özelliğinden yararlanılmıştır.

Herhangi test uygulamasından önce, test fikstürünün ve sonuçlara ait gerekliliklerin tam olarak anlaşılabilmesi açısından ISO 13934-1 standardını incelemenizi önermekteyiz.